مختصری از نظریه تزریقی با تحلیل شخصی .....

نیلوفر رهگذر

رسانه چاقوی تیزی است که با آن می توان یک موجود زنده ایی را قربانی کرد و به مستحقی داد یا سر مظلومی را برید؟ مهم این است که این ابزار به ظاهر ارام و دوست داشتنی در دست چه کسی میتونه باشه؟ وقتی کارهای هیتلر و مشاور تبلیغاتی او یعنی گوبلز را در کتابها مرور می کنم! وقتی اخبار و وضعیت رسانه های جمعی عراق در اواخر حکومت صدام و تونس در اواخر حکومت بن علی و مصر در اواخر حکومت مبارک و لیبی در اواخر حکومت قزافی را مرور می کنم ... یک نکته مشترک والبته مهم در همه انها خود نمایی می کند، حرکت این حکام به سمت و سوی ایجاد یک جامعه ی تک صدایی ...همان خصوصیت مهمی که در نظریه تزریقی به عنوان پیش شرطی برای ایجاد یک نظم، البته نظمی کوتاه مدت در جامعه مطرح شده است! 

نظریه تزریقی سه شرطِ تک صدایی بودن، مجزا بودن مخاطبان از یکدیگر و منفعل بودن مخاطب را مدنظر قرار می دهد و هرچند مجزا بودنِ مخاطبان و عدم توجه به ارتباطات بین فردی از نقدهای مقبول و موثر بر این نظریه است ولی باید مدنظر داشت که ایجاد فضای رعب و وحشت و امنیتی کردن جامعه یا ایجاد مشغولیت های بسیار روزانه برای مخاطبان موجب می گردد تا انها به صورتی ناخواسته در مقابل مسائل اصلی جامعه منفعل شوند و از برقراری ارتباط با یکدیگر در خصوص این مسائل، خودداری نمایند و این یعنی برقراری همان پیش شرطهای نظریه تزریقی مبنی بر اینکه اعضای جامعه همچون اتم های مجزا و منفعل باشند.

صدام، سرهنگ قذاقی  ( رهبر لیبی )درس نظریه تزریقی را، یا کامل نخوانده بودند یا خوانده بودند و همچون هیتلر که خود را تافته ی جدا بافته می دانست. انان نیز خود را مصداق یک دیکتاتور نمی دانستند!! آنها هیچوقت صدای پوسته های زیرین جامعه خود را نشنیدن. آنقدر مشغول بودن که نشنون و زمانی صدای مردمشان را شنیدن که راهی برای برگشت وجو دنداشت.

 رسانه پل ارتباطی معروف و جاده ی دو طرفه ی بین حکام و مردم را ایجاد میکند و اگر مردم رسانه را مسیری امن برای انتقال نظرات خود ندانند، اقدام به یک «خود سانسوری» شدید می کنند .

رسانه یک واقعیت است، صدای مخالف یک واقعیت است، تعدد سلایق یک واقعیت است و مشکل بزرگ این سرانِ سقوط کرده، عدم توجه و شناخت و پذیرش همین واقعیت های به ظاهر ساده و بدیهی بود، زیرا به قول یک استاد جامعه شناس باید واقعیت را شناخت و پذیرفت، زیرا اگر در را به روی واقعیت ببندیم از دیوار وارد می شود و مسلما آنچه که از مسیر واقعی خود وارد نشود قابلیت کنترل نیز ندارد!